Rynek biurowy znajduje się na stabilnej ścieżce wzrostu. Zainteresowanie najemców powierzchnią nie słabnie, w 2018 r. wynajęto 1,5 mln mkw., co jest wynikiem porównywalnym do osiągniętego w 2017 r. Sektor ma się dobrze i umacnia swoją pozycję, głównie za sprawą rosnącej roli biura w przyciąganiu młodych pokoleń. Mimo, że obecnie obserwujemy powiększającą się lukę podażową (w stolicy w I kw. 2019 oddano tylko 2 projekty – 20 tys. mkw.), prognozy dla sektora są optymistycznie, bowiem w Warszawie buduje się ponad 770 tys. mkw., z czego ¼ ma być oddana do użytku jeszcze do końca tego roku. Eksperci działu Office AXI IMMO przygotowali materiał o kierunkach zmian i rozwoju sektora biurowego w Warszawie.
Sektor biurowy nadal pozostaje na fali, co determinowane jest przez zmieniający się rynek pracy i młode pokolenia pracowników. Biuro, zarówno jego aranżacja jak i lokalizacja nabierają jeszcze większego znaczenia niż dotychczas, stanowiąc jeden z głównym czynników rozpatrywanych przez pracowników wybierających przyszłego pracodawcę. Firmy walczą między sobą o tworzenie nowoczesnych i niekonwencjonalnych powierzchni, szukając ich w lokalizacjach, które zapewniają nie samo atrakcyjne miejsce pracy, ale również szeroki wachlarz możliwość spędzenia wolnego czasu poza nim i organizacji niezbędnych codziennych spraw. Walka o ludzi jaka obecnie trwa pozytywnie odbija się na sektorze biurowym i jego rozwoju, wpływając na tworzenie nowych nurtów w aranżacji, wdrażanie nowych technologii w miejscach pracy czy budowanie miastotwórczości w poszczególnych lokalizacjach. Ma to jednak też mniej korzystne strony jak wzrost kosztów na aranżację biura oraz chwilowy deficyt nowoczesnych powierzchni – komentuje Martin Lipiński, dyrektor działu biurowego w AXI IMMO.
Coraz więcej powierzchni coworkingowych
Popyt na elastyczne powierzchnie rośnie sukcesywnie od kilku lat. W 2018 roku operatorzy coworkingowi działający w Warszawie wynajęli ponad 100 tys. mkw. powierzchni, co stanowi ok. 12% całkowitego popytu na powierzchnie biurowe w mieście. Szacuje się, że w 2019 roku przybędzie w Polsce kolejne 100 000 mkw. tego typu powierzchni, co oznacza że na koniec przyszłego roku dla najemców będzie dostępne już ponad 200 000 mkw. elastycznej powierzchni.
Wzrost zapotrzebowania na ten format wynika ze zmieniającego się rynku pracy, czyli m.in. coraz częściej powszechnych elastycznych form zatrudnienia, możliwości pracy zdalnej, odsetek ludzi pracujących na własny rachunek, dynamicznie przybywające małe i średnie przedsiębiorstwa czy zmieniające się oczekiwania najmłodszych pokoleń.
Powiększająca się luka podażowa
2018 rok charakteryzował się najniższym od 2012 roku wskaźnikiem pustostanów, który w stolicy wyniósł 8,7%. Jeszcze niższy poziom osiągnęły centralne części miasta, gdzie współczynnik wyniósł 5,4%. Deweloperzy oddali do użytku niemal 16% mniej powierzchni biurowych niż w 2017 r. I kw. bieżącego roku nie polepszył sytuacji, gdyż na rynek trafiło jedynie 20 tys. mkw. Niewielka podaż vs. rosnący popyt, szczególnie na nowoczesne powierzchnie powoduje, że na rynku powstała luka podażowa. Dopiero lata 2020 – 2021 przyniosą zmiany, ponieważ szacuje się, iż na rynek trafi ok. 600 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej.
Wzmocnienie roli biura
Nowe pokolenia pracowników zdominują rynek pracy. Firmy coraz częściej starają się tworzyć dla młodej kadry atrakcyjne warunki pracy nie tylko pod kątem płacowym, ale coraz częściej socjalnym. W walce o młode talenty standardem staje się tworzenie innowacyjnych i niestandardowych przestrzeni biurowych. Dlatego w najbliższej przyszłości będą pojawiały się coraz to nowsze rozwiązania w projektowaniu biur. W 2019 będzie królował nurt eko oraz domowy klimat w miejscu pracy.
Wzrost kosztów na aranżację biura
Coraz ważniejsza funkcja biura i tworzenie atrakcyjnych dla pracowników przestrzeni przekłada się na wzrost kosztów na aranżację biura, które na przestrzeni dwóch lat wzrosły dwukrotnie. Dziś za fit-out mkw. biura trzeba zapłacić średnio 600 euro, a nie 300, jak jeszcze kilka lat temu. Ponadto, w najlepszych projektach ten koszt sięga nawet 900 euro za mkw.
Technologie w biurach przyszłości
Zmiana stylu pracy wymaga od firm inwestycji w nowe technologie, które pomagają nie tylko przyciągać do siebie pracowników, ale także zoptymalizują pracę w organizacji. Dlatego biura przyszłości to technologie pozwalające m.in. na sprawdzenie dostępności poszczególnych stref w biurze czy umożliwiające zdalną rezerwację sal spotkań. Codziennością będzie wzajemna geolokalizacja pracowników w biurze i budynku, bezpośrednie drukowanie materiałów ze smartfona czy aplikacje pozwalające na indywidualną regulację natężenia światła. Wszystko w celu usprawnienia pracy.
Nie samym biurem pracownik żyje…czyli miastotwórczość
Kluczowe znaczenie w przyciąganiu i utrzymywaniu talentów zyskuje lokalizacja biura, która dzisiaj nie oznacza tylko i wyłącznie dobrze skomunikowanego położenia obiektu. Coraz ważniejszą rolę odgrywa bowiem otoczenie jakie oferuje dane miejsce. Najemcy są w stanie zapłacić więcej za najem powierzchni w lokalizacji oferującej coś więcej niż dogodny dojazd do pracy i atrakcyjne wnętrze. Dlatego coraz częściej rezygnują z lokalizacji typowo biurowych na rzecz przestrzeni w miejscach z dostępem do miejskich usług, znacząco podnoszących komfort pracy, jak i życia prywatnego. Deweloperzy planując budowę inwestycji biurowych skupiają się coraz bardziej na lokalizacjach gdzie istnieje już tzw. „tkanka miejska”.
W Warszawie rośnie najwięcej wież biurowych w Europie: https://walterherz.com/pl/a/w-warszawie-rosnie-najwiecej-wiez-w-europie