WYCHODZENIE Z CIENIA. JAK DBAĆ O WIZERUNEK WIARYGODNEJ FIRMY?

W Polsce jest prawie 5 milinów osób niepełnosprawnych a tylko 1 500 tys. czynnych zawodowo. Statystycznie co dwudziesta osoba w naszym zakładzie pracy jest niepełnosprawna! Niestety dział kadr tego nie potwierdzi. U większości pracodawców  w tym największych firm na naszym rynku pracy odsetek osób niepełnosprawnych, które okazały orzeczenie potwierdzające niepełnosprawność, jest bliski zera. Jak to możliwe?

Jak często spotykasz na swojej drodze osobę niepełnosprawną? Pewnie rzadko. Najczęściej zwraca naszą uwagę osoba poruszająca się na wózku inwalidzkim lub w towarzystwie psa przewodnika.  Można pomyśleć, że osoby niepełnosprawne są wśród nas ale nie jest to liczna grupa…

Nic nie może być dalsze od prawdy! W Polsce jest prawie 5 milionów osób niepełnosprawnych co stanowi ponad 12% naszego społeczeństwa. To oznacza, że statystycznie ujmując co dziesiąta osoba w naszym otoczeniu jest niepełnosprawna! Na ulicy, w autobusie, tramwaju lub metrze, w kinie lub teatrze udaje nam się spotkać osoby niepełnosprawne. Niestety najmniej jest to widoczne w środowisku pracy. Czy w dużym banku, firmie ubezpieczeniowej lub w zakładzie produkcyjnym nie ma osób z przewlekłymi chorobami? Czy statystyka dotyczy wyłącznie Zakładów Pracy Chronionej w których, jak wiadomo większość zatrudnionych to osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności? Tymczasem tak zwane ZPCH-ery zatrudniają mniej niż 200 tysięcy pracowników w Polsce.

Okazuje się, że faktycznie osób niepełnosprawnych pracujących wokół ciebie jest więcej niż to wynika z deklaracji przesyłanych przez dział kadr twojej firmy do PFRON. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych to jednostka, która pilnuje, żeby zatrudnionych, mających status osoby niepełnosprawnej było przynajmniej 6% czyli tyle ile statystycznie jest niepełnosprawnych, czynnych zawodowo Polaków.

Podatek od zaniechań

W jaki sposób PFRON motywuje pracodawców do zatrudniania osób niepełnosprawnych? Każdy Pracodawca, który zatrudnia co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy i nie zatrudnia wymaganej ustawą o rehabilitacji liczby pracowników niepełnosprawnych zobowiązany jest dokonywać miesięcznych wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Wartość wpłaty to 40,65% średniomiesięcznego wynagrodzenia (publikowanego przez GUS). Tak więc pracodawca, który nie zatrudnia osób niepełnosprawnych, płaci co miesiąc ponad 1 600 zł za każdy etat poniżej wymaganego ustawą wskaźnika.

Pojawia się pytanie czy nie warto rozejrzeć się dookoła i sprawdzić w jakim stopniu niepełnosprawność dotyczy również twojego miejsca pracy. Jak zachęcić pracowników, żeby wyszli z cienia i przedstawili orzeczenia o niepełnosprawności albo udali się z wnioskiem do powiatowego lub miejskiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności i uzyskali orzeczenie?

Niepełnosprawność

Żeby odpowiedzieć na to pytanie trzeba dobrze zrozumieć czym właściwie jest niepełnosprawność. Praktycznie każda przewlekła i dokuczliwa choroba może nią powodować. Trzeba pamiętać, że możemy mieć lekki, umiarkowany lub znaczny stopień niepełnosprawności. 12 grup chorób i schorzeń obejmuje między innymi powszechne schorzenia związane z ruchem, bólem i dolegliwościami kręgosłupa, stawów czy kości ale również choroby układu oddechowego, krążenia, układu pokarmowego, układu moczowo-płciowego, cukrzycę aż po choroby psychiczne ze szczególnym uwzględnieniem cywilizacyjnego schorzenia naszych czasów, czyli depresji. Osoby niepełnosprawne doskonale zdają sobie sprawę ze swoich problemów zdrowotnych, ale niestety nie zawsze rozumieją, że ich dolegliwość daje możliwość otrzymania orzeczenia o niepełnosprawności. Nauczyli się żyć ze swoją dolegliwością i ze strachu przed napiętnowaniem lub utratą pracy nie ujawniają swojej niepełnosprawności.

Czy warto ujawnić swoją niepełnosprawność?

Ujawnienie jest niezwykle korzystne dla wszystkich ale wiąże się z przełamaniem bariery strachu nie tylko pracownika ale również pracodawcy. Czego się boimy? Pracownik boi się utraty pracy, napiętnowania, izolacji i braku zrozumienia. Pracodawca z kolei boi się, że będzie zmuszony stwarzać dodatkowe udogodnienia dla pracowników niepełnosprawnych, takie jak podjazdy, większe toalety i specjalnie przystosowane stanowiska pracy. Boi się kontroli PFRON, ale również dodatkowych przywilejów pracowników niepełnosprawnych. Pracownicy pełnosprawni boją się, że osoby niepełnosprawne będą mniej wydajne i przez to będą mieli do wykonania większą ilość pracy.

Ujawnienie jest korzystne i opłacalne dla wszystkich. Dla pracodawcy, pracownika niepełnosprawnego i dla wszystkich innych zatrudnionych. Pracodawca stwarzając miejsca pracy dla osób niepełnosprawnych redukuje wpłaty „kar” do PFRON, stwarza przyjazne środowisko pracy co buduje pozytywny wizerunek nie tylko w oczach klientów i kontrahentów ale przede wszystkim w oczach własnych pracowników. To przekłada się na wzrost lojalności i większą identyfikację z firmą a w dalszej perspektywie wzrost wydajności.

Wiarygodność firmy

Pracownik niepełnosprawny  zyskuje dodatkowe uprawnienia zapewnione przez ustawodawcę. Ci, których niepełnosprawność jest w stopniu umiarkowanym lub znacznym cieszą się krótszym czasem pracy, dłuższym urlopem i możliwością uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym. Niektórzy mogą otrzymać kartę parkingową umożliwiającą parkowane w dogodnych miejscach. Wszyscy dostają dodatkową przerwę w pracy, ale niejednokrotnie zniżki na przejazdy komunikacją miejską, pociągami zniżki na bilety do muzeów, abonament radiowo-telewizyjny a nawet zniżki na zakup nowego samochodu u wybranych dealerów. Poza ustawowymi benefitami pracownicy niepełnosprawni mogą liczyć na  dodatkowe wsparcie ze strony pracodawcy. Najczęściej jest to rozszerzony pakiet opieki medycznej,  dodatkowe środki finansowe na rehabilitację, dodatkowe miejsca parkingowe lub punkty w firmowych programach pracowniczych (wymieniane na bilety do kina, teatru i inne rozrywki).v Pracownicy pełnosprawni wiedząc, że niepełnosprawność może również ich dotknąć bardziej doceniają swojego pracodawcę.

Jak wyjść z cienia

Twoje wychodzenie z cienia to przede wszystkim świadomość zagadnienia. Kto może się ujawnić? Jak to zrobić? Jakie są zagrożenia? Jakie korzyści? Jakie trzeba spełnić wymogi, żeby uzyskać orzeczenie? Czy muszę dostosować stanowisko pracy? Czy mogę ubiegać się o dofinansowanie? Jak komunikować otwartość na ujawnienie niepełnosprawności?

Pytań jest wiele, ale na szczęście twoja firma nie będzie pierwszą, która się musi z nimi zmierzyć.  Dziś coraz więcej firm wprowadza programy wyrównywania szans i oprócz ustawowych przywilejów oferują swoim pracownikom dodatkowe pakiety korzyści mających wesprzeć ich w codziennym zmaganiu się  z chorobami i schorzeniami. Wystarczy wykonać pierwszy krok…

Maciej Łomako, Senior Consultant, Partner

Busieness Foundations Sp. z o.o.,

www.businessfoundations.pl