Wyzwania oświetlenia hali projektowo-produkcyjnej

Co do zasady, hale produkcyjne i stanowiska robocze w biurach cechują się odmiennymi wytycznymi względem oświetlenia. Zdarza się jednak, że specyfika linii wymaga modyfikowania ustawień maszyn lub komputerowego projektowania elementów. Gdy prowadzone są na niej precyzyjne prace, sprawa komplikuje się jeszcze bardziej.

 Przeanalizowaliśmy, jakich rozwiązań użyć, by w hali tego rodzaju można było komfortowo korzystać z monitorów.

Zgodnie z normami, wspomagane komputerowo stanowiska projektowania w biurach wymagają natężenia oświetlenia na poziomie 500 lx, współczynnika odzwierciedlenia barw co najmniej 80; równomierności wynoszącej 0,6 oraz ujednoliconego wskaźnika olśnienia nieprzekraczającego 19. Ze względu na uzależnienie ich od stopnia precyzji wykonywanych w obiekcie zadań wzrokowych, wytyczne dla hal przemysłowych są silnie zróżnicowane. W przypadku prac wymagających wysokiej dokładności, konieczne może być zapewnienie natężenia na poziomie przekraczającym nawet 1000 lx. Jednak im większy strumień świetlny oprawy, tym większe ryzyko występowania przykrego efektu olśnienia, doskwierającego szczególnie, gdy w pomieszczeniu znajdują się pionowe, refleksyjne powierzchnie – takie jak ekrany komputerów.

Z wyzwaniem tego rodzaju trzeba było sobie poradzić, projektując system oświetlenia dla firmy Seitec, produkującej i testującej płytki drukowane do rozmaitych rozwiązań elektrotechnicznych.

Charakterystyka obiektu i zastosowane rozwiązania

Seitec to obecny na niemieckim rynku od przeszło 20 lat producent układów elektrotechnicznych działający w sektorze B2B, oferujący także usługi z zakresu laboratoryjnych pomiarów układów oraz optymalizacji ich funkcjonowania. Odbiorcami są przede wszystkim podmioty branży automatyzacyjnej i oświetleniowej. – Zgodnie z nomenklaturą używaną w polskiej normie „PN-EN 12464-1:2012, Światło i oświetlenie.

Oświetlenie miejsc pracy, Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach”, charakter zadań realizowanych w hali produkcyjnej Seitec należałoby opisać jako montaż precyzyjny w przemyśle elektrotechnicznym. Stanowiska tego rodzaju wymagają natężenia na poziomie 1000 lx , Ra ≥ 80, UGR ≤ 19 – mówi Maciej Gronert, projektant oświetlenia TRILUX Polska. – Choć mieszczące się w tym samym pomieszczeniu „Stanowiska projektowania wspomagane komputerowo” w normach opisano tylko w kontekście biur, w przypadku wielu parametrów wymagania są podobne – 500 lx, Ra ≥ 80, UGR ≤ 19. Różnią się tylko pod względem zalecanego natężenia światła. Wzięcie pod uwagę tego czynnika jest jednak kluczowe przy doborze rozwiązań umożliwiających ograniczenie wartości ujednoliconego wskaźnika olśnienia. W przypadku pomieszczeń takich jak to, zazwyczaj stosuje się regularnie rozlokowane linie świetlne z modułem optycznym B19. Zapewnia on odpowiedni rozsył światła oraz ograniczoną luminancję, gwarantującą zgodność z wymaganiami dla stanowisk pracy z monitorami. Co więcej, oprawy tego rodzaju działają ze skutecznością sięgającą 150 lm/W – referuje ekspert TRILUX Polska.

Wydajność mogła być jednym z istotnych czynników, którymi kierowano się wybierając rozwiązania oświetleniowe. Jak na podstronie dotyczącej zarządzania jakością podkreśla Seitec, efektywność energetyczna stanowi jedno z głównych kryteriów selekcji stosowanych w firmie urządzeń.

W budynku wdrożono systemy odzyskiwanie ciepła, stosuje się podlegające recyklingowi opakowania, a nowoczesne oprawy wysokiej jakości wykorzystano nie tylko w newralgicznej strefie produkcyjnej, ale także w przestrzeniach wspólnych oraz na placach manewrowych i wzdłuż alejek dojazdowych. – Wyposażając pomieszczenia socjalne i ciągi komunikacyjne, sięgnięto po oprawy Polaron IQ LED – rozwiązanie oświetleniowe, które ze względu na sprawne łączenie estetyki i funkcjonalności nagrodzono w 2015 nagrodami takimi jak German Design Award i prestiżowa IF Design Award.

Obudowa w formie pierścieni emituje jednocześnie światło bezpośrednie i pośrednie, gwarantując jednorodne oświetlenie bez efektu olśnienia – mówi Maciej Gronert. – By zapewnić komfort wizualny także w zadaniach wykonywanych na zewnątrz budynku – przy zachowaniu wysokiej efektywności energetycznej rozwiązań – zastosowano diodowe oprawy oświetleniowe na masztach, serii osiągającej skuteczność na poziomie sięgającym 128 lm/W .